Ik ben dolgelukkig met de staking van 30 januari.

Misschien eerst kaderen. Ik ben ondernemer. Ik leid een internetbedrijf met een vijftigtal medewerkers in Gent, en ben betrokken als ondernemer bij een aantal andere internetbedrijven. Ik bouw graag dingen op. (Als kind bouwde ik al graag nieuwe dingen met Lego - misschien een overblijfsel uit die tijd.)

Nochtans geloof ik niet dat een staking nu het juiste middel is om signalen te geven. In vorige eeuwen was dat misschien de enige manier om mensen te verzamelen, en zo maatschappelijke impact af te dwingen. Maar in onze genetwerkte wereld (met o.a. meer gsm’s dan inwoners in België) zijn er betere manieren. Meneer Zuckerberg van het bedrijf Facebook noemt het ‘elegant organisation’. Op het Tahrirplein kunnen ze er vermoedelijk ook wat uitleg over geven.

Ik geloof ook niet dat polarisering helpt bij het zoeken naar oplossingen. Arbeiders tegen patrons? Werkers versus het kapitaal? Ouderen tegen jongeren? In tijden van crisis graaf je jezelf niet in een onwrikbare positie in, maar werk je samen in overleg om vooruit te gaan. Dat start met respect voor elkaar en elkaars standpunt. Stakingsrecht moet er zijn, maar mag andermans recht op werken niet belemmeren. “The right to swing my fist ends where the other man’s nose begins.”

En ik accepteer al zeker niet het populistische demoniseren van werkgevers, ondernemers en zelfstandigen. Het is niét zo dat ik alleen maar gedreven word door winstbejag, ongeacht de gevolgen. Ik geloof heel hard in waardengedreven ondernemen. Een bedrijf moet leven - net als een persoon - volgens een set van waarden, en de verantwoordelijkheid opnemen naar zowel aandeelhouders, medewerkers als de maatschappij. In balans. Weet je, ik ben er zelfs van overtuigd dat alleen bedrijven met een duidelijk moreel kompas in de toekomst zullen overleven.

Mijn levensvisie is er één van opbouwen. Ik geloof dat welvaart komt uit groei en vooruitgang. Welvaart herverdelen kan je pas doen als er welvaart opgebouwd is - de kost komt voor de baat. Ondernemers zijn trekkers van die groei en welvaartsopbouw. Zij nemen het risico (met eigen kapitaal, met eigen inspanning en tijd, en soms zelfs met eigen gezondheid en gezinsleven). Jawel, als het goed gaat krijgen zij de opbrengsten van die risico’s; maar evengoed moeten zij als het slecht gaat de grootste verliezen slikken.

Daar gaat het mij vandaag om. We kunnen als maatschappij niét meer verder op dezelfde manier als vorige eeuw. Ons systeem van brugpensioenen en tijdskrediet is onhoudbaar (door demografische veranderingen in België), onze automatische loonindexering is onhoudbaar (door economische verschuivingen in de wereld), ons overheidsapparaat is onhoudbaar. Het moet anders, en iedereen zal dingen moeten opgeven die in goede tijden verworven leken. Maar je kunt van een 6-stukken-taart geen 7 stukken uitdelen. Daartegen staken is een beetje zoals staken tegen het slechte weer.

Als er minder inkomsten zijn, dan verander je dat niet door aan de kant te gaan staan. Wel door samen, in overleg, er extra in te vliegen en harder te werken. Een land platleggen brengt geen euro extra welvaart op, integendeel.

Uiteraard moet groei op een duurzame manier uitgebouwd worden, met aandacht en mededogen voor iedereen. Voor mij is het duidelijk: in alles wat ik doe probeer ik rekening te houden met zowel de financiën, als mijn medewerkers als de maatschappij (de 3 P’s: people-planet-profit). Zoals ik hierboven al zei, bedrijven die niét holistisch de zaken bekijken, zijn voor mij ten dode opgeschreven. Ik ben bijvoorbeeld heel blij met de zwaardere belasting op bedrijfswagens - voor mij mag die nog veel verder gaan. De totale maatschappelijke kost van bedrijfswagens is m.i. veel zwaarder dan de opbrengst.

Maar alles eenzijdig afwentelen op de bedrijven getuigt van een even myopische visie. En daar lijkt de komende staking wel wat op: bedrijven pesten. Met dreigingen van blokkages, extra premies voor stakers... De schade voor bedrijven kan groot zijn, zeker in een moeilijk economisch klimaat. Een failliete onderneming kan zeker geen tewerkstelling geven.

Maar ondanks al het bovenstaande ben ik dus toch dolgelukkig met de staking van 30 januari.

Want als de ganse polemiek rond die staking één ding toont, dan is het wel dat we met z’n allen nog gepassioneerd kunnen zijn over politiek. En dat we daarover willen praten met elkaar. (Ook al is het op Twitter en Facebook in plaats van enkel op café.) Het toont me dat we geen van allen de dingen zomaar als willoze schapen op ons laten afkomen, maar bereid zijn om actie te ondernemen. (Al zijn we het niet helemaal eens over wat die actie juist moet zijn.)

En dat is waarom ik zo gelukkig ben met die staking.

tags:  opinie, #30j, staking, De Tijd