Robots die zelfstandig kunnen rondlopen en springen, artificiële intelligentie die meer en meer de denkprocessen van de mens kan nabootsen of zelfrijdende auto’s staan er sneller aan te komen dan je denkt. Maar de grootste revolutie heeft zich al stilletjes voltrokken: instant connectiviteit.

We hebben een magisch toestel in onze broekzak dat ons op elk moment in verbinding stelt met alle kennis in de wereld en met alle personen in de wereld. Met internet en sociale media zijn we in staat om onze boodschap te verspreiden zonder dat we een krant of televisiestation moeten hebben – we kunnen vanuit het niets een bekend mode-icoon worden of een burgerrevolutie organiseren. De macht is de voorbije 20 jaar verplaatst van grote bedrijven naar de handen van individuele mensen.

Overal en altijd kennis
Met een smartphone en een zoekmachine hebben we op elk moment alle kennis ter beschikking. We hoeven niet meer te steunen op wat reclame en verkopers ons zeggen over producten, want we lezen de besprekingen van andere mensen en vertrouwen op hun oordeel. En als een product niet goed is, dan delen we die mening op sociale media en slagen er in om bedrijven de lat hoger te laten leggen.

Technologie moet ten dienste staan van de mens

Macht bij ons
Geholpen door slimme gadgets die ons inzicht geven in ons eigen leven, onze eigen gezondheid, ons energieverbruik en onze woning, is het initiatief voor de deeleconomie radicaal verplaatst van het bedrijfsleven terug naar onszelf. De deeleconomie is namelijk niet begonnen met auto’s of met hotelkamers, maar met kennis, meningen en gedachten.

Beheers technologie
Maar daarin schuilt ook de uitdaging. Technologie moet ten dienste staan van de mens, en niet omgekeerd. Willen we die macht behouden, dan moeten we gericht leren omgaan met technologie, en ze zelf beheersen. Sociale media helpt ons – maar als we er niet bewust mee omgaan, vormt het een bedreiging voor onze toekomstige jobs.

Goed of slecht
Gegevens die worden verzameld door allerlei gadgets geven ons inzicht in en impact op onze gezondheid – maar voor we het weten wordt die zogenaamde big data door grote bedrijven tegen ons gebruikt. Het is dus cruciaal dat we leren omgaan met nieuwe gereedschappen, en ze bewust in ons voordeel gebruiken. Goed of slecht: dat zit nooit in onze tools, enkel in het gebruik ervan. Met een keukenmes kan je een boterhammetje smeren, maar ook minder aangename dingen.

Verwerf skills
Kennis van hoe sociale media werkt, welke data-sporen we achterlaten en hoe we die zelf kunnen bepalen, zelfs basiskennis van programmeren om de technologie zelf te beheersen – het worden essentiële skills. Gelukkig zijn er initiatieven die ons helpen om die skills te verwerven. Laten we dus projecten als Coderdojo (kinderen spelenderwijs leren programmeren), Mediawijs (inzicht in moderne media), maar ook Khan Academy (gratis online onderwijs) of zelfs de how-to-filmpjes op YouTube koesteren en ten volle gebruiken. Dan beloven de tijden even wonderlijk te blijven.

(Deze column verscheen eerst in een bijlage bij Het Nieuwsblad: Fokus Digitale Wereld.)

tags:  digitaal, trends