2632 keer gelezen in gemiddeld 4:25

Keuzes

Geschreven op zondag 26 februari 2012 in de categorie uithetleven

balansDe laatste jaren zijn er heel veel partijen die ondernemerschap in het zonlicht zetten. Zowel positief (ondersteunend) als negatief (vechtend tegen de clichés). Ik beken, ik doe daar volop aan mee. Ik ben er heilig van overtuigd dat ondernemerschap dé driver is om een maatschappij vooruit te brengen, en zo de welvaart (en dus ook de te verdelen welvaart) groter te maken.

We moeten dit dus blijven doen. Niet om ondernemers te verdedigen, wel om zoveel mogelijk mensen warm te maken de ondernemerskant in henzelf te verkennen.

Alleen: in die promotie wordt vooral de glamoureuze kant belicht. De succesverhalen (die dan ook monetair flink beloond worden), de thrill om iets op te bouwen, de luxe om je eigen keuzes te maken, en niet de beslissingen van iemand anders te moeten volgen.

Zoals een beroemde superheld zei: With great power comes great responsibility. Alles heeft een keerzijde; de vrijheid om eigen keuzes te maken betekent ook de plicht om moeilijke keuzes te maken. Jawel, je kan zelf kiezen - maar de keuze is vaak niet tussen koekjes en snoepjes, maar tussen spruitjes en rode kool. (Sorry, ik heb drie jonge kinderen, soms spreek ik nog hun taal.)

Begrijp me niet verkeerd. Toen ik zo'n zes jaar geleden van mijn zolderkamer kwam om samen met Dirk 100% voor het ondernemerschap te gaan, dan was dat vooral vanuit een positieve motivatie. De wil om zelf mijn lot in handen te nemen en iets uit te bouwen, de behoefte om mijn eigen waarden te gaan volgen, de wens om mijn omgeving (het internet) te verbeteren.

Maar als ik terugkijk op die voorbije zes jaar, zie ik dat ik daarvoor veel heb moeten opgeven. Elke positieve keuze heeft ook keerzijdes gehad. De wens om iets te realiseren heeft ook gevolgen gehad die minder glamoureus waren.

Een paar voorbeelden.

Een bedrijf op de kaart zetten doe je niet enkel door goede dingen te doen. Je moet ook duidelijk maken aan de wereld dat je die goede dingen doet - noem het voor het gemak 'marketing'. In tegenstelling tot wat velen denken als ze naar mij kijken, is die marketing niet 'een beetje lullen op Twitter'. Of toch niet enkel dat. Ik heb meer dan zes jaar lang de - zo noem ik het - roadshow gedaan: op elke activiteit in mijn sector aanwezig zijn, elke receptie van Voka en Unizo, elk netwerkevent. Overal waar ik kon presenteren en kennis delen - in het begin in de kleinste parochiezaal voor het meest ongeïnteresseerde ongeschikte publiek. Zelf aan de kar getrokken door events alleen of mee te organiseren. Actief naar scholen stappen om daar kennis door te geven. 
De consequentie daarvan is dat ik al zes jaar lang twee, drie of vier avonden per week niet thuis ben.

Die andere avonden en de weekends die ik wel thuis ben, waren gevuld met - meer werk. Een bedrijf is meer dan zijn core business; er komt administratie, facturatie, financiën, boekhouding, HR... bovenop. Een opgroeiende onderneming heeft niet de luxe om voor elk van die taken iemand specifiek in te huren. De realiteit is dat deze taken bij de ondernemer terecht komen (de medewerkers zeggen snel "ja maar, daarvoor ben ik niet in dienst genomen") - bovenop zijn dagtaak van meedraaien in het bedrijf. 
Dus ben je al snel ganse avonden en weekends bezig met uitvogelen wat dat sociaal secretariaat nu weer fout gedaan heeft, en met het schrijven van kredietdossiers voor de bank, en met het opvolgen van betalingen door trage klanten.

Zo word je als ondernemer constant gedwongen om taken uit te voeren die niet degene zijn waarvoor je initiëel begonnen bent. Je moet constant bijleren - en niet noodzakelijk de meest sexy dingen. Wat is het verschil tussen een kaskrediet en een financiering? Moet ik gaan voor een VOF of een BVBA? Wat is een IBO en wat is het Plus-één-twee-drie-plan? Is een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering verplicht?
En soms nog veel meer basis. Volg de kuisvrouw op, en zorg dat ze de juiste dingen goed doet. Vervang de gesprongen lampen in het toilet. Zorg dat het e-mail systeem robuust is en nooit plat gaat. Bestel op tijd koffie en cola.

Het betekent dat je tijd moet investeren - veel tijd. Dus moet je knippen op andere tijdsbestedingen.
Tot ongeveer mijn vijfentwintigste las ik gemiddeld tien boeken per week. Knip. Ik was een film- en muziekliefhebber, en spendeerde daar veel tijd aan: lezen van besprekingen, beluisteren en bekijken. Knip. Ik had een aantal hobbies, die ik met veel gusto uitoefende: MtG en LARP (nee, je mag me niet uitlachen). Knip.
Ik ga niet elke week op café, ik zit niet in een sportclub, ik ga niet elke week kaarten. Zou ik graag een perfect onderhouden en afgeboorde tuin hebben? Jawel hoor, maar het wekelijks in de tuin werken schiet er bij in. Mijn auto geraakt in het beste geval één keer per kwartaal gewassen.
Ik spendeer het grootste deel van mijn tijd met werken in en denken over mijn bedrijf.

Dit kan ik allemaal niet doen zonder een gezin dat achter mij staat. Ik probeer zoveel mogelijk de ochtenden in de week met mijn kinderen door te brengen, en het weekend bewaak ik het laatste jaar religieus als familietijd. Maar ik spendeer waarschijnlijk minder tijd thuis dan de doorsnee 9-to-5 werker. Mijn vrouw steunt me in wat ik doe; het vraagt echter extra inspanningen van ons beiden om dit georganiseerd te krijgen en toch nog voldoende ruimte te creëren voor haar om een eigen leven buiten het gezin te onderhouden.

Iets totaal anders: op het moment dat je aan een onderneming begint, stap je in het voetlicht. Niet alleen door aan de bovenvermelde marketing te doen, maar gewoon al door als ondernemer te proberen boven het maaiveld uit te steken. Ook dat heeft gevolgen. Het lijkt glamoureus, gaan spreken en op het podium staan, in de pers komen. De meesten reageren daar positief en ondersteunend op. Maar er is ook een deel mensen dat heel negatief uit de hoek kan komen - zowel in publiek als in directe, persoonlijke communicatie. 
Je moet als ondernemer dan ook leren om te gaan met negativiteit. Je hebt er geen idee van welke opmerkingen, mails, DM's en Facebookberichten ik regelmatig krijg. Als je zo'n zaken echt persoonlijk zou nemen, zou je daar aan onderdoor gaan - een dikke huid en een ijzersterk gevoel van eigenwaarde zijn levensnoodzakelijk.

Ook intern in het bedrijf zijn er keuzes en gevolgen. Samen met de andere directieleden probeer ik een goed evenwicht te vinden in de driekhoek: een plaats creëren waar het aangenaam is om te werken, een bedrijf uitbouwen dat kwaliteit levert, en een duurzame onderneming opzetten die financiëel robuust genoeg is om langer dan drie jaar te blijven bestaan. Die driehoek heeft dezelfde eigenschappen als die andere triangle: trekken aan één hoek betekent toegeven op een andere hoek.
Je kan onmogelijk alle kanten tegelijkertijd bewerken - en dus moet je keuzes maken. Nog steeds vind ik de mensen het belangrijkste in de onderneming. Soms echter moet ik beslissingen nemen die over het ganse bedrijf heen het beste zijn, maar voor 1 persoon of 1 subgroep minder optimaal zijn. Dat is niet de keuze die ik oorspronkelijk gemaakt heb - ik wil graag goed doen voor iedereen. Het is wel de consequentie van de voorafgaande keuzes die ik gemaakt heb. Ik accepteer dat, maar lig er 's nachts wel wakker van.

De combinatie van dat alles zorgt er voor dat de ondernemer ook onder zware druk staat. Soms kom ik op vrijdagavond stijf van de stress thuis, en heb ik een volledig weekend nodig om te recupereren. Langs alle kanten wordt er aan je getrokken. Zal er volgende maand voldoende inkomen zijn om alle lonen te betalen? Wat moet ik nu doen met die negatieve reacties op Twitter? Hoe maak ik duidelijk aan die ontevreden klant dat veel van de oorzaken bij zijn samenwerking met een andere leverancier liggen? Hoe rijm ik de vraag van de ene groep medewerkers naar regels en duidelijkheid met de drang van de andere groep naar vrijheid en creativiteit? Zal het aanbod dat we vandaag met ons bedrijf hebben volgend jaar nog relevant zijn, of zijn we gedoemd om te verdwijnen van de markt tenzij we veranderen? Moet ik schrik hebben van die sociale inspectie volgende week? Zal de overheid volgende maand opnieuw beslissen om bedrijfswagens anders te belasten, zodat mijn medewerkers ontevreden zijn? Hoe hou ik de dwang van de markt om snel te veranderen en te evolueren in evenwicht met voldoende rust en stabiliteit voor mijn medewerkers?

Vragen die er soms voor zorgen dat ik 's nachts met hartkloppingen wakker schiet, en met de gedachte I didn't sign up for this. Ik wou gewoon coole websites maken.

Snap dus goed dat een ondernemer heel veel investeert door te ondernemen. Dat is vaak financiëel - door het eigen spaargeld in het bedrijf te stoppen. Of door inkomen op te geven (ikzelf had jarenlang het laagste loon in het bedrijf). Maar die investering is nog vaker door op andere vlakken heel veel opofferingen te doen. Een ondernemer investeert zijn persoonlijke vrije tijd, zijn sociale leven, zijn gezinsleven, zijn fysieke gezondheid en zijn mentale gezondheid. 
Uiteraard werken veel mensen in loondienst ook heel hard, en zijn die ook heel betrokken bij hun bedrijf. Toen ik vroeger in loondienst bij een bank werkte, lag ik 's nachts ook wakker van mijn werk, en klopte ik ook heel veel uren. Maar het verschil is dat tussen de kip en het varken.

Dit is geen klaagzang. Ik hou van ons bedrijf, van de mensen met elk hun eigen - soms tegengestelde - karakter, van de drang naar innovatie en kwaliteit, van de resultaten die we leveren en de passie waarmee we die leveren, van de spanning tussen snel genoeg veranderen om interessant te blijven en niet te snel veranderen om stabiel te blijven, van het strategische denkwerk dat we voor klanten doen tot het uitkuisen van de koffiemachine, van de inhoudelijke discussies over hoe de bedrijfsprocessen te organiseren tot de gekke vrijdagnamiddagen waarin iedereen een beetje zotter doet, van de projecten en klanten waarbij het iets moeilijker gaat tot die waar we complimenten en prijzen mee winnen.

Ik hou daar uit de grond van mijn hart van.

Ik zou alles doen voor dit bedrijf.

En vanuit die drive maak ik keuzes. En accepteer ik de minder plezante gevolgen. De eindbalans is voor mij positief. Als ik zie hoe we samen in zes jaar tijd een groep van toptalenten verzameld hebben rond superstrakke bedrijfsprocessen en zo de beste resultaten uit onze sector leveren - dan ben ik trots. En dan vind ik de energie om dit nog verder door te trekken, en samen met mijn collega's nog beter te worden.

Maar als je naar ondernemers kijkt, besef dan dat ze elke dag keuzes moeten maken, plezante en minder plezante, en met de gevolgen daarvan moeten leven.

Kijk doorheen de clichés, zowel de positieve als de negatieve.
Een ondernemer is noch een foefelaar, noch een rockster.

tags:  , , ,

Reacties

  • Cedric

    Cedric12 jaar geleden

    +1

  • Robin Demeeter

    Robin Demeeter12 jaar geleden

    Fantastisch, recht uit het hart ... en waarheid als een koe !

  • Kevin Goeminne

    Kevin Goeminne12 jaar geleden

    Bart,

    Goed omschreven en zeer herkenbaar! Blij om te horen dat die nachten vol stress normaal zijn en ik niet dringend naar de dokter moet :)

  • Lieneuh

    Lieneuh12 jaar geleden

    Bedankt om dit te delen Bart :)

  • Ludwine

    Ludwine12 jaar geleden

    Een heel knap bericht! Het werkt zeer inspirerend. Ook de aanpak van de staking vond ik heel strak zitten. Echt waar, chapeau!

  • kaat

    kaat12 jaar geleden

    ;-)

    amai, dat deed deugd om lezen

    ...

    3 maanden na onze ondernemers-start is dit toch wel een hart onder de riem

    moeilijk en hard, maar o zo het leven waard

    tx en nog heel veel succes!

  • Marc Mestdagh

    Marc Mestdagh12 jaar geleden

    Heel herkenbare analyse! Op een bepaald moment wordt elke ondernemer geconfronteerd met zijn eigen beperkingen en dan moet je dingen laten schieten, of delegeren (al weet je dat wat je zelf doet...). Een moeilijke beslissing, maar tegelijk de grootste verantwoordelijkheid van een ondernemer tgo team en klanten. Een uitdaging die enkel met vertrouwen in en van die anderen beloond kan worden. Finaal een kleine prijs voor de vrijheid...

    M

  • Bruno Byttebier

    Bruno Byttebier12 jaar geleden

    Mooi verwoord!

  • Dieter

    Dieter12 jaar geleden

    Heel herkenbaar allemaal...

  • Geert Surkijn

    Geert Surkijn12 jaar geleden

    Bart, nu moet je weten, ik maak dit al meer dan 12 jaar lang mee. Ik lees een reactie dat iemand blij is dat hij niet alleen is met het fenomeen hartkloppingen? Hier zit er nog eentje :) Maar of ik dat nu dan zomaar als zijnde normaal wil aanvaarden, dat toch even niet. Ik ben groot geworden met het zelfstandige leven, heb mijn moeder meermaals weten hyperventileren en vader met tranen in de ogen weten staan. Waarom doen we dat dan ? Vrij zijn om zelf die keuzes te maken ? Zo vrij kan ik die alvast niet nemen, ik heb honderden bazen dacht ik tot voor kort. Een deel van de oplossing is voor mij althans de klanten te houden die mijn (ik bedoel hiermee ons team) inzet weten te appreciëren, en geld is daar niet altijd de belangrijkste factor....

  • Michiel Destoop

    Michiel Destoop12 jaar geleden

    Petje af.

  • bakkerijburez

    bakkerijburez12 jaar geleden

    Boenk derop. En desalniettemin... Leve het ondernemerschap!!!

  • D

    D12 jaar geleden

    Dit verdient een backlink.

    Boek 1: leren snel lezen? Ik wil die lijst met gelezen boeken. Ongetwijfeld interessante dingen tussen.

  • Jeroen Wils

    Jeroen Wils12 jaar geleden

    Knap. Herkenbaar. Soms pijnlijk eerlijk. Dank om dit met ons te delen. Jeroen Wils

  • Andre Duval

    Andre Duval12 jaar geleden

    Bart heel herkenbaar en toch inspirerend durf ik hopen voor alle hard werkende intrapreneurs die er aan denken ooit de stap naar het ondernemerschap te zetten.

    Al wat je beschrijft bevestig ik x4 want zo lang reed ik aan de kop in dit vak. Maar dan had je het nog niet over de eenzaamheid en het gevoel van onrechtvaarheid dat je soms bekruipt wanneer een klant of medewerker vindt dat je hem onheus hebt behandeld wanneer jij je uit de naad voor hen werkt en alles opoffert voor het bedrijf. Maar genoeg want zo kunnen we nog even doorgaan. Wat blijft en waar we het allemaal voor doen is dat gevoel van..neen niet de vrijheid want die heb je achtergelaten de dag dat je je vaste job opgaf. Succes bedoel ik.

    Daar doen we het allemaal voor en dan mag het niet verbazen dat die prijs zeer hoog ligt. Ondernemen is smachten naar succes en erkenning, dat klinkt misschien pedant maar dat is het niet noodzakelijk.

    We helpen succes bouwen voor onze klanten en we willen natuurlijk dat die ons zelf ook toekomt. Zoals een sporter zoeken we onze limieten op en zijn we bereid om erover te gaan om de laurier kroon te mogen dragen. Jullie bedrijf zet dagelijks mooie resultaten neer en af en toe breken jullie een record. Dat vergt veel van sommigen en alles van enkelen. Zorg dat je gezondheid intact blijft en dat je er dagelijks kan voor gaan want ondernemen is geen sprintje maar halve fond en fond lopen en voor sommigen zelfs een marathon of triatlon. Manage jezelf en gun je op tijd wat rust en rij niet heel de tijd aan de kop. Niks mis met eens in de waaier te kruipen of aan een wieltje te hangen.

    Allez voortgezet succes gewenst en voor wie er aan denkt kopman te worden ga alvast een paar 100km alleen tegen de wind rijden kwestie van wat weerstand op te bouwen. Duvandre

  • Ingrid Larik

    Ingrid Larik12 jaar geleden

    Dag Bart,

    Dit is een prachtig 'verhaal' - als ik het zo mag noemen. Méér dan een statement. Het omvat alles waar een ondernemer mee te maken krijgt. Mooi dat je dit zo open deelt.

  • Koen Delvaux

    Koen Delvaux12 jaar geleden

    Mooi!

  • anne marie boghaert

    anne marie boghaert12 jaar geleden

    Bewondering, Bart! Om meer dan één keer te lezen en er eens goed over na te denken, vooral diegenen die nooit zelfstandig geweest zijn!

  • David Donkers

    David Donkers12 jaar geleden

    Bedankt Bart voor je durf en lef om zo transparant en openhartig te zijn over je ervaringen... Blij te zien dat er bij Netlash-bSeen een Mens aan het hoofd staat ! Eentje die door hetzelfde soort van dingen wakker ligt maar op het eind van de dag toch nog weet te zeggen "it's worth it !"... Zeer sterk ! Chapeau...

  • Steven Verbruggen

    Steven Verbruggen12 jaar geleden

    Ambition is a bitch! :)

  • Wim Fluyt

    Wim Fluyt12 jaar geleden

    Ik zou het niet beter kunnen verwoorden...

  • Jonas Dhaenens

    Jonas Dhaenens 12 jaar geleden

    Mooi geschreven Bart ! Zelfstandig zijn is super, maar het heeft ook zijn keerzijde, wat je hier zeer goed hebt verwoord. Maar met voldoende passie slaat de echte ondernemer er zich permanent door heen.

  • Yves Snoeren

    Yves Snoeren12 jaar geleden

    Mooi artikel dat je tot nadenken zet

  • Frank Donkers

    Frank Donkers 12 jaar geleden

    Een heel duidelijk en realistisch verhaal. Ik herken mij er helemaal in. Je krijgt NIETS. Je hebt er hard voor moeten WERKEN.

  • Kenny Noten

    Kenny Noten12 jaar geleden

    Mooi artikel, heel herkenbaar allemaal :-)

    Maar ik zou niet anders meer willen nu, ondernemer in hart en ziel.

  • Wim Leers

    Wim Leers12 jaar geleden

    Prachtig: genuanceerd en eerlijk.

    Bedankt om dit te delen :)

  • Joeri Van Dijck

    Joeri Van Dijck12 jaar geleden

    Super verwoord!

  • Sabine Janssens

    Sabine Janssens12 jaar geleden

    http://www.youtube.com/watch?v=N2_A2XkXKfA : de relatie tussen een ondernemer en zijn bedrijf. 'A hard days night, but you still feel alright'.

    Looking back, keeps you moving forward.

  • Jerome

    Jerome12 jaar geleden

    Ik herken hier veel dat ikzelf meemmaakt als productie en personeelsverantwoordelijke er is veel moed durf en incasseringsvermogen nodig

  • Bavo Van Landeghem

    Bavo Van Landeghem12 jaar geleden

    Sterke tekst, integer en oprecht. Hou van die authenticiteit.

  • Ozgun

    Ozgun12 jaar geleden

    Mooi geschreven..En knap dat je de tijd hebt gevonden wat je eigenlijk, blijkt uit je tekst, niet zou moeten hebben :)

  • Tim Daelemans

    Tim Daelemans12 jaar geleden

    Ondernemen is een manier van leven. Maak je eigen geluk, wacht niet tot iemand het je brengt op een schoteltje.

  • Damiaan Peeters

    Damiaan Peeters12 jaar geleden

    Waar haal je als ondernemer de tijd om dit artikel neer te schrijven...

  • Sofie Dewilde

    Sofie Dewilde11 jaar geleden

    Hallo Bart, bij deze mijn felicitaties aan het mooie parcours dat je inmiddels hebt afgelegd. Ik herinner me nog dat ik twijfelde om destijds bij Netlash te solliciteren als stagiair. Dat ging uiteindelijk niet door maar als ik kijk hoe sterk en snel alles inmiddels gegroeid is.. fusie bSeen, WIjs... Deze vorm van ondernemerschap binnen de internetwereld, wel daar kijk ik nu echt naar op!

  • Yves Snoeren

    Yves Snoeren11 jaar geleden

    @Sofie Straf..

    Ik ben het nu ook geworden begin dit jaar en het geeft een totaal ander gevoel. Geen stress meer van bovenaf enz.

    Langs de andere kant zou ik sneller willen lopen dan ik kan gaan.

  • Mark

    Mark10 jaar geleden

    Goed stuk: +1 en succes verder!

  • Johan

    Johan10 jaar geleden

    "Langs de andere kant zou ik sneller willen lopen dan ik kan gaan."

    Ja dat willen we allemaal wel ;).

  • Michel Piedfort

    Michel Piedfort10 jaar geleden

    Leuk om te zien dat artikels van 2 jaar geleden nog altijd zo intensief gelezen en becommentarieerd worden.

    Ik ben blij te lezen dat je als zelfstandige heel veel tijd investeert (naast het geld) om je project te doen groeien en hopen dat het slaagt. Dat je als het ware onder de douche nog staat na te denken wat je kunt optimaliseren om het toch weer net dat ietsje beter te kunnen doen.

    En naast al die opofferingen staat geduld en frustratie omdat het vaak toch veel trager lijkt te gaan, dan aanvankelijk gehoopt of gedacht. Misschien is dit wel beter: want stappen en gaan hou ik lang vol, maar spurten, .... ik lig binnen de 60 seconden al aan de zijlijn.

  • Thomas Loyens

    Thomas Loyens9 jaar geleden

    Heel oprecht en mooi om te lezen. Ik denk dat je altijd moet kijken naar wat je er uit haalt voor jezelf. Je mag dan wel een duidelijk doel voor ogen hebben, een bepaalde levensstijl of vooropgesteld inkomen (ja ook die zitten er tussen), je moet voortdurend evalueren of het nog steeds de moeite is en of je de juiste dingen doet. Er komt heel wat bij kijken en het is niet altijd even gemakkelijk, want weinig buitenstaanders begrijpen wat je doormaakt, maar aan het eind van het verhaal moet je voor jezelf kunnen evalueren of het nog steeds is wat je wilt.

  • Nathan

    Nathan8 jaar geleden

    Mooi artikel.

    Het vergt inderdaad veel beslissingen en keuzes die gemaakt moeten worden. Maar het doel heiligt soms de middelen..

    Veel succes!