NCube
Eén van de mantra's waar ik heilig in geloof (geleerd van @dirk_sabbe): eerst vormen wij de ruimte, daarna vormt de ruimte ons. Toen we in 2010 op zoek gingen naar een eigen ruimte voor onze bedrijven, hielden we daar dus heel hard rekening mee. We kochten de locatie casco, en richtten die dan zelf in volgens eigen principes.
Ik werd in eerste instantie verliefd op het gebouw en de buurt. Een buurt die heel veel karakter en geschiedenis heeft, en op het omslagpunt tussen verleden en heden staat.
Het gebouw zelf werd tussen 1885 en 1892 door Emile Braun gerealiseerd. De loodsen 20-26, waar het deel van uitmaakte, werden deels met recuperatiemateriaal van de Wereldtentoonstelling 1885 in Antwerpen opgetrokken.
Het diende meer dan een eeuw als overslagplaats in de Voorhaven; raakte verkommerd; om dan in 2010 weer gerestaureerd te worden.
Het uitzicht op het water zorgt voor een kadering van onze dagelijkse activiteiten. Het relativeert langs de ene kant de snelheid van ons internetwereldje (als je zo'n schip traagjes voorbij ziet glijden, onthaast je vanzelf), en langs de andere kant ook de waan van de dag (welke hype er ook langskomt, het water blijft onverstoorbaar verder stromen).
Voor de inrichting van de ruimtes dachten we goed na, over hoe mensen samenwerken in een moderne omgeving, en hoe we wilden dat ze samenwerkten. Er zitten een aantal basisprincipes in verwerkt.
Transparantie
Dezelfde transparantie waar we als bedrijf mee in de wereld staan, wilden we doortrekken in de architectuur van het gebouw. Van de ene kant van de ruimte moet je volledig kunnen doorkijken naar de andere kant van de ruimte; er mag visueel geen onderbreking zijn.
Als je goed kijkt, zie je dan ook dat er geen enkel 'vol vlak' van links naar rechts loopt. Alle muren, alle computerschermen, alle andere ondoorzichtige vlakken staan in de lengte opgesteld; in de breedte is er ofwel vrije ruimte ofwel glas.
Werkplaats
De atmosfeer die het gebouw moest uitstralen, dat was voor ons heel duidelijk. Het mocht er inspirerend, los en informeel uitzien. Het mocht plezierig aanvoelen.
Maar bovenal: het moest aanvoelen als een plaats om te werken. Je moet bij het binnenkomen voelen dat het hier plezant werken is, maar dat het wérken is. Géén living-gevoel, geen gezelligheid.
Activity based workspace
Er zijn vier grote zones in het gebouw.
- Werkzone: waar mensen hun dagelijkse werk, in team, kunnen uitvoeren. In principe is dit ook de 'stiltezone', waar gedempte stemmen en geconcentreerd doorwerken de norm is. Hier staan tafels met vaste werkplekken, waar iedereeen ook zijn eigen scherm en toetsenbord heeft staan (om de laptop op aan te sluiten).
- Informele ontmoetingsruimtes: waar collega's gaan samenzitten om snel iets te overlopen of af te spreken. Dit is in een andere zone dan de werkzone, maar nog steeds in de open ruimte. Er zijn 2 versies: de 'tetrisblokjes' (waar we 's middags ook samen eten), en de 'loveseats' (afgesloten zetels).
- Formele ontmoetingsruimtes: afgesloten vergaderzalen waar meetings met klanten, of meer gevoelige vergaderingen kunnen plaatshebben.
- Cockpits: afgezonderde privé-ruimte, waar je kan doorwerken zonder afleiding.
Werkzone:
Informele ruimte, Tetrisblokjes: 
Informele ruimte, loveseats:
Formele vergaderzalen:
Cockpits:
In die verschillende zones bewegen de collega's zich al naargelang het soort werk dat ze op dat moment willen verrichten - vandaar de benaming 'activity based workspace'. Iedereen heeft een laptop en een iPhone, en overal is wifi voorzien.
Chance encounters
De aard van het werk dat we doen zorgt ervoor dat 'samenwerken' de belangrijkste taak is. Er zijn multidisciplinaire teams, met designers, developers, marketeers, strategen, project managers... Creativiteit en nieuwe ideeën ontstaan vooral als die verschillende disciplines met elkaar praten en hun visies laten botsen. Er zijn altijd 'formele' vergadermomenten nodig - maar die worden vanzelf wel gecreëerd.
De ruimte is echter zo opgevat (door die activity based workspace en de regelmatige verplaatsing daardoor in het gebouw) dat ze ook toevallige, niet-geplande momenten creëert: chance encounters.
Die toevallige ontmoetingen lokken we ook uit door er van uit te gaan dat Ncube géén 1-bedrijfsruimte is. Jazeker, Wijs zit daar, en is met zijn 55 medewerkers één van de grotere. Maar bv. Talking Heads heeft daar ook een tijd zijn kantoor gehouden. Op dit moment wordt Ncube bevolkt door Wijs, AGConsult en Darwin Analytics. Ook startende bedrijven vinden daar hun plaats.
Daarnaast probeer ik zoveel mogelijk een 'open' gedachtengoed te blijven cultiveren: collega's uit de Heaven Can Wait groep zijn altijd welkom (en komen regelmatig op Ncube werken); maar die uitnodiging staat ook open voor anderen die een ad hoc werkplek nodig hebben.
Stadslayout
Als ik aan de layout van het gebouw denk, dan denk ik in termen van een 'stad', met een centrale 'marktplaats', en grote 'lanen' die op elkaar uitkomen. Alles om ontmoetingen los te weken.
Daarnaast proberen we ook zoveel mogelijk mensen samen te laten werken, eten en ontspannen.
Er is een bar, waar we op vrijdagavond kunnen aan blijven plakken...
's Middags is er een pooltornooi, waarbij collega's elkaar uitdagen.
Nog veel werk
Er is nog veel werk; de ruimte is nog niet zoals ik de ideale werkomgeving in mijn hoofd heb. Ik denk onder andere aan een afgesloten 'bibliotheekzaal'; nog iets meer stilteruimtes; meer vergaderzalen... En als ik echt verder mag dromen, dan zie ik graag nog meer bedrijven/mensen, een eigen restaurant, en een theaterzaal. Jammer genoeg heb ik niet zoveel budget als een Pixar...