Cryptocurrency
Een vraag die ik de laatste tijd wel meer krijg: Bitcoins? Wat denk je daarvan? Is dat de toekomst van geld? Is het veilig? Zal ik daar winst op maken? Moet ik beleggen in Bitcoins?
Bitcoins zijn één vorm van cryptocurrency. Ik ga hier niet proberen uit te leggen wat dit exact is en hoe het werkt - daarvoor hebben we Wikipedia.
Maar de essentie is volgens mij in eerste instantie dit: cryptocurrency is decentraal en peer-to-peer, in tegenstelling tot 'gewoon' geld dat door een centrale overheid uitgegeven en gewaarborgd wordt.
Geld van de toekomst
Persoonlijk geloof ik dat peer-to-peer denken sowieso de toekomst van heel veel zaken in onze maatschappij is. Maar hier zien de voordelen van p2p er zeer duidelijk uit: geen centrale overheid die geld kan manipuleren of in beslag nemen. (Tegelijk is dat ook de zwakte en het disruptieve ervan: geen centrale overheid die inflatie kan gebruiken als stuurmiddel voor een economie. Maar dat is een andere discussie.)
Mijn antwoord op de vraag "zijn Bitcoins de toekomst van geld" is dan ook steeds: jawel, ik geloof dat een vorm van p2p cryptocurrency de toekomst van geld is. Ik ben niet zeker of dat in de vorm van Bitcoins zal zijn.
Maar we hebben toch al geld?
Geld is in zijn meest essentiële begrip een abstractie voor ruilhandel. Lang geleden ruilden we 1 koe voor 3 varkens; maar wat als we slechts 1 varken wilden ruilen - moesten we dan een koe in 3 hakken? Geld, als vergelijkende waarde voor de onderliggende goederen van ruilhandel, loste dat probleem op.
Een parallelle versie van geld uitbrengen, heeft op zich dan ook weinig zin. Het is juist de uitwisselbaarheid die geld zijn betekenis geeft. Het is een beetje zoals een gsm-netwerk, waarmee je enkel naar mensen op hetzelfde netwerk kan bellen (zoals gsm helemaal in het begin was). Of zoals de strijd tussen MSN en ICQ. (Da's ook exact mijn probleem met allerlei soorten LETS geld.)
De initiële waarde van cryptocurrency ligt m.i. dus niet in het feit dat het een alternatief van geld is. Enkel de uitwisselbaarheid kan het tot een succes maken (vandaar het interessante aan Bitcoin-automaten). De échte innovatie ligt in het decentrale p2p aspect.
Moet ik beleggen in Bitcoins?
En dan komt de volgende vraag: zijn Bitcoins goeie beleggingen? Het korte antwoord voor mij is: nee. Als belegging (afweging tussen risico en opbrengst, met doelstelling om winst te maken) is het op dit moment niet geschikt. (Pas op: persoonlijke mening!)
Eerst en vooral is het nog niet zeker dat Bitcoins een blijver zijn. De kans bestaat dat het systeem op zich verdwijnt of niet veilig blijkt te zijn; belangrijker is dat de kans bestaat dat niemand die Bitcoins zal aanvaarden in transacties of zal omwisselen (zie uitwisselbaarheid hierboven). Dan loop je het risico dat je met een hoop Bitcoins blijft zitten die virtueel veel waard zijn, maar waar je nooit iets 'echts' mee kan doen.
Daarnaast zitten de Bitcoins nu in een zeer speculatieve fase.
Een goeie belegging (lange termijn) is voor mij één waarbij de waarde van die belegging gelinkt is aan een achterliggende (liefst stijgende) waarde. Goudbelegging versus goudprijs, aandelen versus de winst en groei van een bedrijf, obligaties versus de uitgekeerde rente. Bij beleggingen in munten gaat dat over de achterliggende transacties in die munt. De koers bijvoorbeeld van Australische dollars ten opzichte van de Euro wordt bepaald door hoeveel export-import er tussen die twee landen is. (Ik weet het, ik weet het, ik oversimplifieer het hier allemaal nogal.)
En dat is nu niet het geval bij Bitcoins. De transacties in Bitcoins zijn op dit moment grotendeels om volgende redenen:
- Geld opzij zetten zodat het niet door overheden in beslag kan genomen worden (meestal met oneerbare motieven).
- Uitproberen wat die Bitcoins nu eigenlijk zijn, en misschien kan ik er wel geld mee verdienen (lotterijticket).
- Speculeren op de 2 bovenstaande transacties door anderen, en op korte termijn met winst verkopen.
Ik weet het, er zijn al webshops en pizzamakers die zaken verkopen in ruil voor Bitcoins. Maar laat ons eerlijk wezen - ze doen dat vooral om marketing redenen, niet om pure business redenen. Het 'Second Life' effect (niet wat je met nieuwe tech doet is belangrijk, wel dàt je het doet - omwille van de PR-waarde)...
Zolang het merendeel van de transacties in Bitcoins niet bepaald worden door effectieve achterliggende waardeuitwisseling (handel), zal de waarde van Bitcoins voornamelijk bepaald worden door de speculatie en dus de schaarste van de Bitcoins.
En zoiets is goed om op te speculeren, maar niet goed als belegging...
Maar het kan interessant worden
De echte innovatie met cryptocurrency moet m.i. echter nog komen. Op dit moment is het enkel een vervanger van geld met een paar incrementele voordelen (decentraal). Maar de aard van cryptocurrency (waarde en transacties zitten versleuteld in de code van die currency zelf) maakt nog heel veel andere zaken mogelijk.
Dit is typisch aan technologische innovatie. Bij nieuwe technologie, gaan we die eerst gebruiken om de bestaande oude technologie te gaan kopiëren. (In het begin zelfs letterlijk visueel - vandaar skeuomorphism.)
Neem bijvoorbeeld touchscreens als vervanger voor knoppen. (Zie mijn presentatie over Digitale Trends.)
Je kan de lichtknoppen in je huis vervangen door een touchscreen die de knoppen namaakt. Of je kan een extra laag toevoegen door niet gewoon knoppen te kopiëren, maar gebruik te maken van het scherm-aspect en er een plattegrond van je huis op te zetten, en het zo makkelijker te maken voor de eindgebruiker.
Zo ook bij cryptocurrency. De manieren waarop het nu gebruikt wordt: opslaan van vermogen, speculatie en beleggen, zelfs als ruilwaarde voor transacties - het zijn enkel 'kopieën' van de bestaande technologie, geld.
Als je gebruik maakt van de echte vernieuwing (cryptocurrency is code, en kan naast de data van 'geld' ook andere metadata in zichzelf opslaan), dan is er een hoop innovatie mogelijk.
Zie bijvoorbeeld Twitter. In eerste instantie was Twitter een 'blogdienst' waar je enkel met 140 karakters kon communiceren. Naarmate de eigenheid van Twitter duidelijk werd, ontstond er allerhande innovatie bovenop Twitter. Zo kon je Twitter gebruiken om aandelenkoersen te voorspellen. Of om de winnaar van American Idol.
Echte innovatie zal pas na verloop van tijd bovenop cryptocurrency ontstaan, op manieren die nu nog niet te voorspellen zijn.
Ik kan niet wachten tot echte innovators met de metadata van Bitcoins aan de slag gaan.
tags: toekomst, innovatie, trends, bitcoins, cryptocurrency