268 keer gelezen in gemiddeld 3:07

Echte disruptie gaat full stack

Geschreven op maandag 9 juni 2014 in de categorie bedrijf

full stack

In stabiele en gevestigde industrieën hebben bedrijven de neiging zich te organiseren in op elkaar afgestemde 'stapels' van verticaal unbundled parts. De voordelen van specialisatie en schaal zorgen ervoor dat zo'n sector zich als een mooi uitgeschonken cocktail in afgescheiden laagjes organiseert.

stackDat betekent dat elke laag verder werkt op de vorige laag, en zijn (deel)resultaat doorgeeft aan de volgende laag. Denk aan de auto-industrie, waar voor iedere assemblagelijn er zo'n dertigtal afzonderlijke toeleveranciers zijn, die elk ook vertrouwen op hun eigen grondstoffenleveranciers. De auto's zelf gaan dan niet rechtstreeks naar de eindklant, maar worden door invoerders (genre D'Ieteren) verdeeld aan garages.

Elk stuk van de ketting bouwt verder op het vorige stuk.

Wie dus een nieuw bedrijf wil starten in zo'n gesegmenteerde sector, moet vooral ook zorgen dat hij mooi inhaakt op de andere stukken in die ketting.

Als je echter uitgaat van een écht disruptief model (waarbij je breekt met de bestaande paradigma's, business modellen en organisaties), speel je per definitie niet mooi samen met de andere kindjes :)
De echte disruptors hebben dus vaak geen keuze dan full stack te gaan - te proberen de volledige ketting van begin tot einde aan te pakken met een eigen standpunt en business model.

Zo'n full stack aanpak is uiteraard veel moeilijker; je moet goed worden in heel veel verschillende disciplines. Maar er zijn toch wel al een aantal voorbeelden van succesvolle geheel of gedeeltelijke full stack startups.

Netflix. Niet meer enkel distributie van televisie-content, maar nu ook al gestart met produceren van eigen content. Zelfs de overstap van 'opsturen van dvd's' naar 'streamen via internet' kan je zien als het overstappen van een kanaal uit de stack, naar een kanaal dat niet beheerd wordt door iemand anders uit de stack (het voorlopig nog agnostische internet).

Tesla. Eigen distributiekanaal, niet vertrouwend op een dealernetwerk. Zelfs het 'onderhoud' wordt niet meer door externen gedaan, maar centraal aangestuurd via het internet.

Is Amazon zo'n full stack bedrijf? Of Google?

Ik ben er wel van overtuigd dat naarmate de disruptie 'overwaait' in een bepaalde sector, die sector zich weer zal seggregeren in afzonderlijke laagjes - tot ze weer rijp is voor de volgende disruptie.

Ken je nog voorbeelden van zo'n full stack bedrijven?

tags:  , ,

Reacties

  • Stefan Kolgen

    Stefan Kolgen9 jaar geleden

    Uiteraard zijn er voorbeelden. Excelsior en het Rex concern hadden in de jaren 50-90 heel de filmproductie, -distributie en -exploitatie in dit land volledig onder controle. We noemen zoiets een monopolie.

    Pikant detail: De naam van die bedrijven is niet zomaar tot stand gekomen. Er waren ontzettend veel uiterst rechtse liberalen met een collaborateursverleden bij betrokken.

    Het gaat trouwens niet om 'vertrouwen' in dealers en exploitanten, maar wel over hoe rijf ik zoveel mogelijk poen binnen.

  • Marc Mestdagh

    Marc Mestdagh9 jaar geleden

    De kern van de zaak heeft te maken met angst voor "supplier dependence". Dit zorgt ervoor dat bedrijven zoeken naar schaalvergroting of schaalverbreding. Beide leveren onvermijdelijk nieuwe issues op, maar tijdens het proces krijg je een verandering van businessmodel. Vanuit mijn expertisedomein (verenigingsmanagement) zie je deze spanning in de “value chain” ook in sectororganisaties en federaties. Deze organisaties zijn traditioneel gewoon om in hokjes te denken en de grootst gemene deler op te zoeken, maar hun leden vragen meer aandacht voor wat onderscheidend is en ook voor wat meer autonomie kan garanderen, dus minder afhankelijkheid van anderen (incl. leveranciers). Nieuwe modellen zijn dikwijls collaboratief of coöperatief waarbij spelers in de waardeketen mekaar meer als ‘partner’ gaan beschouwen dan als klant-leverancier en hun processen samen optimaliseren. Een eenvoudig voorbeeld mag duidelijk maken dat 'disruptie' toch telkens voor nieuwe uitdagingen zorgt. Als ik een boormachine koop voor mezelf ben ik direct afhankelijk van de producent. Als ik met 10 betrouwbare ‘partners’ twee boormachines koop is dit niet alleen kostenefficiënter, maar ook bedrijfszekerder, zeker als één van mijn partners een boormachine kan herstellen mocht dit nodig zijn. Uiteraard krijg je nieuwe problemen als 3 partners op het zelfde moment de boormachines willen gebruiken – daarvoor heb je dan weer internettools om de ‘distributie’ te faciliteren. Alleen mag je dan niet denken aan je afhankelijkheid van die webbouwer en het hostingbedrijf ….